Gdzie zimuje?

Mopek zachodni należy do nietoperzy zimnolubnych (psychrofilnych), ponieważ do hibernacji potrzebuje obiektów, w których utrzymuje się temperatura w granicach od 0 do 5°C. Toleruje kilkudniowe spadki temperatury do -9°C zamarzając dopiero przy -16°C. Nie przeszkadzają mu niska wilgotność i przeciągi. Takie warunki są zbyt srogie dla większości naszych krajowych gatunków nietoperzy. Zdarza się, że osobniki tego gatunku wykorzystują szczeliny, nisze lub inne niewielkie otwory blisko wejść do zimowisk. Znajdowano je również zimujące w rozkładających się, gnijących pniach drzew i w dziuplach. Mopki zimują pojedynczo lub w grupach liczących nawet do kilkuset osobników. Zazwyczaj są to jednogatunkowe skupiska, ale spotyka się również mopki hibernujące z osobnikami innych gatunków np. gacek brunatny, karlik malutki, nocek Natterera i nocek rudy. Z obserwacji wynika, że pod względem wilgotności powietrza w zimowisku mopek jest bardzo plastyczny, bowiem w jednych obiektach skupiających wiele osobników tego gatunku panuje duża wilgotności względna (> 80%) inne podziemia są suche (wilgotności względna <60%). W czasie hibernacji osobniki tracą do 37% masy swojego ciała.

Mopek zachodni zimuje głównie w różnego rodzaju podziemnych obiektach. W Polsce są to przede wszystkim różnego typu fortyfikacje, schrony, kanały burzowe i zrzutowe, tunele kolejowe, piwnice, nieczynne zbiorniki na wodę, a w górach i na wyżynach sztolnie i jaskinie. Znacznie rzadziej stwierdzano zimujące osobniki w mostach, przepustach drogowych, studniach, naziemnych częściach budynków, skrzynkach dla nietoperzy lub drzewach. Mopki są przywiązane do swoich zimowisk. Nawet 85-90% dorosłych osobników powraca do tych samych schronień z roku na rok, a wiedzę o odpowiednich do hibernacji obiektach przekazują sobie z pokolenia na pokolenie. Zimowiska wykorzystywane przez dużą liczbę osobników charakteryzują się znaczną kubaturą. Są to obiekty wykonane w głównej mierze z betonu, rzadziej z cegieł czy kamienia. W związku z postępującym ociepleniem klimatu skutkującym coraz cieplejszymi zimami mopek zachodni opuszcza swoje dotychczasowe zimowiska, zwłaszcza w zachodniej Polsce. Przenosi się do chłodniejszych i słabiej izolowanych obiektów takich jak np. nieczynne tunele kolejowe np. w Kowarach lub schrony wolnostojące np. w Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym. Na niżu bardzo chętnie korzysta z wolnostojących przydomowych piwniczek, zwłaszcza znajdujących się w pobliżu terenów leśnych.

Zimujące mopki (fot. Błażej Wojtowicz)

TAGI: mopek zachodniprojekt EOG.